Bahis ve şans oyunu vergileri düşürüldü
Kumarhane bahis girişinde vergi yükümlülükleri, özellikle çevrimiçi bahis platformlarının popülerleşmesiyle birlikte önemli bir konu haline gelmiştir. Bu makalede, Türkiye’de kumarhane bahislerinden elde edilen kazançların nasıl vergilendirildiğine dair kapsamlı bir rehber sunacağız. Hem oyuncular hem de operatörler için vergi yükümlülüklerini anlamak, yasal sorunlardan kaçınmak ve finansal planlamayı doğru yapmak açısından hayati öneme sahiptir.
Kumarhane Bahis Girişinde Vergi Yükümlülüklerini Anlamak
Suçluların tespit edilip cezalandırılmasını sağlayana kadar söz konusu tüm adli soruşturma süreçlerini hassasiyetle izleyecek ve davalara müdahil olacaklarını dile getiren Şimşek, "Şans oyunları sektöründeki lisanssız faaliyetleri ve buna bağlı oluşan vergi kayıp ve kaçağını önlemeye ve kanunen yasak olan sanal kumarı bütünüyle engellemeye kararlıyız. Önümüzdeki dönemde uygulamadaki sorunları çözecek, mali suçları asgari düzeye indirecek yeni tedbirler öngörüyoruz. Mevzuat değişikliği dahil bütün seçenekleri değerlendiriyoruz. Bu amaçla konunun bütün taraflarının katkılarıyla kapsamlı ve bütünleşik yeni bir mücadele konsepti üzerinde çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.
Yasadışı bahse karşı mücadeleye yapısal yaklaşıldığında ve sektöre rekabet olanağı sağlandığında, vergi oranlarının düşürülmesi yasadışı bahsi azaltabilir ve vergi gelirlerini artırabilir.
Spor ile aralarında paradoksal bir ilişkinin olduğu bahis ekonomisi, diğer taraftan sporun ve futbolun bağışıklık sistemini de uzun vadede zayıflatacak özelliklere sahip. Bu nedenle bahis oyunlarının spora olası olumsuz etkilerini en alt düzeyde tutabilmek için başta yasal düzenlemeler olmak üzere teşvik, şike, şiddet ve doping gibi anti-spor öğelerine karşı da her türlü yasal ve yönetsel önlemlerin alınması ve bunlara karşı saptanan eylemlerde taviz verilmeksizin olayın üzerine gidilmesi en öncelikli görevlerden birisi olarak karşımızda duruyor. Diğer bir öncelikli konu da bahis ekonomisinden spora aktarılan kaynakların daha da fazlalaştırılması sorunudur.18
Futbol dışı öğelerin futbolu kirleterek, buradan kendilerine fayda ve kazanç sağlamalarına izin verilemez, verilmemeli de.
Bahis ve şans oyunlarından alınan vergiler düşürüldü
Türkiye’de kumarhane bahis kazançlarının vergilendirilmesine dair mevzuat karmaşık olabilir. Çoğu oyuncu, kazançlarının bir kısmını devlete ödemek zorunda kalacağından habersizdir. Aslında, vergi yükümlülükleri oyunların türüne, kazanç miktarına ve oyuncunun statüsüne göre değişiklik gösterebilir.
Yasadışı bahse karşı mücadele yapısal bir nitelik kazanmadan, vergi oranlarının düşürülmesi, yasal bahis gelirlerini artırmayacağı gibi vergi gelirlerinin düşmesine neden olur. Bu alanda bahis oynayanlarının gelirini maksimize artırır.
Bahis ve Şans Oyunu Vergileri Yüzde 50 Oranında Düşürüldü
1) Ülkemizde bahis oyunlarının oynatılması ve düzenlenmesi yetkisi devlet tekelinde bulunduğundan sektörde geliri ve vergiyi artıracak bir rekabet bulunmamaktadır.
2) Rekabet eksikliği yasal bahis oranlarının düşük kalmasına neden olduğundan, insanlar yasadışı bahse yönelmektedirler.
3) Denetim ve düzenleme yetersizliği nedeniyle kara para ve benzeri paralar yasadışı bahse yönelmektedir.
4) Canlı bahse izin verilmediğinden on-line siteler üzerinden yasadışı bahis oynayan sayısı artmaktadır.
Spor Toto Teşkilat Başkanlığı'nın 2020 Sayıştay raporu, hem Milli Piyango İdaresi’nin 2020 faaliyet raporu hem de 2022 Mali Yılı Genel Bütçe Kanunu Teklifi ve İlgili Cetveller” yayınlandı. Spor Toto Teşkilat Başkanlığı’na ilişkin 2020 Sayıştay raporuna göre; şans oyunlarının temel dinamiğini spor ve futbol etkinliği oluşturmasına karşın, bahisten elde olunan gelirin çok az bir kısmı spor ve futbola gidiyor. Ülkemizde 2020 itibariyle oynanan İDDAA ve Spor Toto’nun toplam hasılatı 63,4 milyar TL’ye ulaşmasına karşın, bu tutarın sadece 340 milyon TL’lik kısmı (Binde 5) kulüplere İsim hakkı ve Futbol Federasyon payı olarak dağıtılmıştır.15 Yani oynanan İDDAA ve Spor Toto’nun toplam gelirinin binde beşi kulüplere geri dönüyor. Bu bağlamda örneğin bahis ekonomisin ülkemizdeki gelişimine bakıldığında, ülkemizde en yaygın oynanan bahis oyunu İDDAA ve Spor Toto’nun 2022 yıllık hasılatının 158 milyar TL’ye ulaşmasına karşın; spora/futbola aktarılan tutar sadece 790 milyon TL olmuştur.16 Bu konuda ayrıca İDDAA’nın spora ve futbola katkısını analiz ettiğim makaleme de bakılabilir.17 Şans oyunlarından kamunun aldığı pay 2021'de vergi olarak 22 milyar TL civarında gerçekleşmiştir. Yasal bahisten sadece binde beş kazanan spor kulüplerinin, yasadışı bahisten kayıpları ise (ülkemizde yasadışı bahsin 50 milyar dolar civarında olduğu varsayılırsa), 250 milyon dolar olmuştur (Bugünkü kurdan yaklaşık 7,5 milyar TL).
Vergi oranlarının düşürülmesi yasal bahis gelirlerini artırmaz!
Ülkemizde yasadışı bahsin bu kadar yüksek olmasının temel nedeni vergi oranları değildir. İnsanları yasadışı bahis oynamaya iten temel saiklere baktığımızda karşımıza aşağıdaki faktörler çıkmaktadır.
Yasadışı Bahis, Vergi Kaçırma, Dolandırıcılık…Türlü ..
Bir kumarhane veya bahis platformu işletmek, oyunculara sunulan oyunların yönetimi kadar vergiyle ilgili sorumlulukları da içerir. Türkiye’de faaliyet gösteren platformlar, gelir beyanları ve vergi ödemeleri konusunda sıkı düzenlemelere tabidir.
Şans ve bahis oyunlarından alınan vergi oranları Amerika’da eyaletler arasında değişkenlik gösterse de, bu oran %51 ile %8,5 arasında bulunuyor. En yüksek vergi oranı %51 ile New York’ta iken, onu 36 ile Pensilvanya takip ediyor. En düşük vergi oranı ise %13,5 ile New Jersey’de.12 Avrupa’da ise vergi oranları %90 ile %0 arasında değişiyor. Almanya bahis oyunlarına %90 vergi uygularken, İtalya’da ve Rusya’da bu oran sıfırlanmış durumda.13
Tamil Nadu Bahis Vergisi Yasası, 1935 ..
Amerika Adalet Bakanlığı raporuna göre tüm dünyada yasal olmayan bahis miktarlarının 511 milyar dolar düzeyinde olduğunu yukarıda ifade etmiştim. Buna göre dünyadaki toplam yasal bahis ve şans oyunları gelirlerinin yasal bahis ve şans oyunları gelirlerine oranı %73; Amerika’da ise %40 civarında bulunuyor. Yukarıda anlattıklarımızın ışığında bakarsak; ülkemizde yasadışı bahis gelirlerinin, yasal bahis gelirlerinin neredeyse on katına yaklaşması çok ciddi bir denetim sorunu olduğunu bize gösteriyor.
Bahis ve şans oyunlarından alınan vergi düşürüldü
Amerikan Adalet Bakanlığı’nın raporuna göre yeryüzündeki yıllık yasadışı ve düzenlemeye tabi olmayan bahis tutarı 511 milyar dolar civarında.3 Buna göre, yasa dışı bahis tutarı, yasal bahsin %72’sine karşılık geliyor. Yasadışı bahis özellikle sporda yolsuzluğu körükleyen bir numaralı aktör olarak görülüyor.4 Ben de bu sektörü, sporun sırtından beslenen ama ona yeterli katkıyı sağlamayan asalak bir sektöre benzetiyorum.5 Amerika’da yasadışı bahis tutarı ise, yasal bahsin %40’ı civarında olduğu tahmin ediliyor.6 Ülkemizde üç alanda bahis oynanabiliyor
Bahis ve şans oyunlarında vergiler düşürüldü
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı kararına göre, söz konusu vergi oranları; spor müsabakalarına dayalı müşterek bahislerde yüzde 10'dan yüzde 5'e, at yarışlarında yüzde 14'ten yüzde 7'ye, diğer şans oyunlarında yüzde 20'den yüzde 10'a indirildi.
şans ve bahis oyunları için vergi indirimi
1 Ocak 2024’ten itibaren uygulanacak bu değişikliklerle, “…bahis ve şans oyunlarından elde edilen gelirler üzerinden uygulanacak yeni vergi oranlarının, sektörde faaliyet gösteren işletmelerin maliyetlerini düşüreceği; bunun da rekabeti artırarak sektördeki büyümeyi destekleyeceği” belirtilmektedir.